حسین غفاری

حسین غفاری (۱۲۹۵-۱۳۵۳ش) روحانی شیعی و از مبارزان علیه حکومت پهلوی و از طرفداران امام خمینی بود. وی با تصویب لایحه انجمن‎‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید مخالفت کرد. چند بار دستگیر و زندانی شده و بر اثر شکنجه در زندان به شهادت رسید. وی گفته بود که «دشمن خمینی کافر است.» هادی غفاری فرزند اوست.

زندگی نامه و تحصیلات

حسین غفاری در سال ۱۳۳۵ق مطابق با ۱۲۹۵ش در روستای دهخوارقان (آذرشهر) از توابع تبریز متولد شد. در کودکی پدر خود را از دست داد و با تشویق دایی‎‌اش که از روحانیون آن محله بود به حوزه آمد. دروس مقدمات حوزوی را نزد دایی خود خواند و برای ادامه تحصیل به قم مهاجرت و در دروس اساتید آن دوره شرکت کرد. غفاری در سال ۱۳۳۷ش برای تبلیغ دینی و امورات مذهبی به تهران مهاجرت کرد.

اساتید

فعالیت‌های سیاسی

• با تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، غفاری همسو با برخی از علماء بر ضد آن سخنرانی و با صدور اعلامیه و ارسال نامه به برخی از علما به این لایحه اعتراض کرد.

• در سال ۱۳۴۱ش، با رفراندوم «انقلاب سفید» مخالفت کرد. غفاری با امضای اعلامیه‌ای از تحریم عید نوروز سال ۱۳۴۲ش حمایت کرد.

• بعد از واقعه فیضیه و حمله به طلاب در نوروز ۱۳۴۲ غفاری سخنرانی‌های تندی علیه حکومت ایراد کرد. بعد از قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و دستگیری امام خمینی، تعدادی از روحانیان از جمله غفاری دستگیر و چهل روز بعد آزاد شدند.

• غفاری در آبان ماه سال ۱۳۴۳ش علیه قانون اصلاحات ارضی سخنرانی کرده و مردم را به مخالفت با آن فرا می‌خواند. دو روز پس از سخنرانی در مسجد خاتم الاوصیاء توسط مأموران شهربانی دستگیر و زندانی شد در بازجویی از او می‌خواهند تا به امام خمینی توهین کند تا آزاد شود؛ غفاری هرگونه بی‌احترامی و توهین به امام خمینی را کفر می‌خواند.

• پس از جان سالم بدربردن محمدرضا پهلوی شاه وقت ایران از واقعه تیراندازی در کاخ مرمر، رژیم از مردم خواست تا در مساجد، مجالس شکرگزاری برگزار کنند. غفاری به همراه چند تن از اهالی محل دو روز قبل از روز مراسم شکرگذاری فرش‌های مسجد خاتم الاوصیاء را جمع کردند و به فرش‌شویی برای شستن تحویل دادند؛ همین موضوع مانع برگزاری مراسم در این مسجد شد.

دستگیری و شهادت

سخنرانی‌ها و فعالیت‌های سیاسی غفاری سبب دستگیری او شد. در گزارش ساواک آمده است:

«اطلاع واصله حاکی بود که یاده شده به اتفاق فرزندش هادی غفاری در منابر مختلف مطالبی علیه مصالح کشور ایراد و ضمن سخنرانی در مساجد و شهرستان­‌ها ضمن طرفداری از روحانیون مخالف دولت، اصلاحات کنونی کشور را با زمان معاویه مقایسه نموده و چنین نتیجه گرفته که در حال حاضر وضع فعلی حکومت ایران با زمان معاویه تفاوتی ننموده و احتیاج است که جوانان چون امام حسین(ع) بپاخاسته و وضع و امور کشور را بدست گیرند. بر مبنای اظهارات یاد شده نامبرده دستگیر و ضمن بازرسی از منزلش تعدادی اعلامیه مضره کشف می‌گردد که بر مبنای اوراق مکشوفه مشارالیه با صدور قرار مورخ ۱۸/۴/۵۳ شعبه ۵ بازپرسی دادستانی ارتش بازداشت و پس از رؤیت قرار به آن اعتراض ننموده است.»

غفاری در دادگاهی که برای وی در ۵ آبان ۱۳۵۳ش تشکیل یافته بود، به هشت ماه زندان محکوم شد. وی در زندان براثر شدت شکنجه و فشارهای وارده در ۶ دی ۱۳۵۳ش به شهادت رسید. و با حضور برخی از علما تشییع و در قبرستان وادی‌السلام قم، دفن شد.

پانویس

منابع

• ربانی خلخالی، علی، شهدای روحانیت شیعه در یکصد سال اخیر، قم، پیام اسلام، چاپ اول، ۱۴۰۲ق.
• مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید آیت الله غفاری، انتشارات وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۸۱ش.